Spirala zadłużenia – jak jej uniknąć?

W kłopoty finansowe może wpaść każdy z nas. Jednym z najpopularniejszych i niezwykle szybkich sposobów na wydostanie się z materialnego dołka jest zaciągnięcie pożyczki lub kredytu. Należy to jednak zrobić świadomie i po dokładnej analizie własnej kondycji majątkowej. W przeciwnym razie dłużnik na własne życzenie prosi się o jeszcze większe problemy, na czele z wpadnięciem w spiralę zadłużenia. Czym jest to zjawisko i jak z nim walczyć?

Pożyczać trzeba umieć. Zazwyczaj jednak osoby znajdujące się w finansowej potrzebie nie myślą racjonalnie i działają pod wpływem emocji, co najczęściej prowadzi do jeszcze większych problemów. Popularnym zjawiskiem, którego niestety doświadcza coraz więcej dłużników, jest tzw. spirala zadłużenia. W poniższym tekście wyjaśniamy jej znaczenie oraz radzimy, co należy zrobić, by się przed nią ochronić, a gdy już nas dopadnie – skutecznie się z niej wydostać.

Pożyczamy coraz więcej

Od lat eksperci biją na alarm, ponieważ nasi rodacy zadłużają się na potęgę. Zobowiązania zaciąga wiele milionów Polaków, a większość z nich robi to bez namysłu, czym krzywdzi własny portfel. Do tej pory w Polsce podpisano już ponad 40 milionów umów kredytowych, co oznacza, że wielu dłużników miało lub ma na swojej głowie spłatę kilku produktów bankowych czy pozabankowych. Dane mogą martwić, tym bardziej, że z każdym miesiącem liczba ta rośnie.

Dlaczego i jak pożyczamy?

Wpływ na popularność pożyczek ma z całą pewnością ich ogólna dostępność. Obecnie po dodatkowy zastrzyk gotówki może sięgnąć praktycznie każdy, a jedynym kryterium jest pełnoletność i posiadanie polskiego obywatelstwa. Niemal wszystkie firmy pożyczkowe oferują zobowiązania bez sprawdzania rejestrów dłużników BIK, BIG czy KRD. Dzięki temu o środki mogą starać się także osoby, które mają już na swoim koncie inne aktywne pożyczki lub miały problem z ich uregulowaniem w przeszłości. Instytucja finansowa nie ocenia ponadto zdolności kredytowej wnioskodawcy.

Pożyczki są adresowane więc zarówno do osób majętnych, które równie dobrze mogłyby starać się o tradycyjny kredyt w banku, jak i do bezrobotnych oraz pracowników sezonowych, którzy nie mają możliwości wykazania wysokości swojego dochodu.

Spirala zadłużenia – co to takiego?

Nazywamy tak sytuację, w której dłużnik popada w coraz większe zaległości względem wierzycieli i decyduje się na zaciąganie kolejnych zobowiązań, dzięki którym opłaci w terminie wcześniejsze należności. Tak naprawdę reguluje w ten sposób pierwotny dług, ale na jego barkach znajduje się kolejny, który także trzeba spłacić, a pieniędzy jak nie było, tak nie ma. Spirala zadłużenia jest więc błędnym kołem, a jeszcze większy problem pojawia się w momencie, gdy żaden z pożyczkodawców nie chce udzielić osobie zadłużonej wsparcia materialnego.

Do czego prowadzi spirala zadłużenia?

Gdy dłużnik nie będzie mieć już możliwości sięgnięcia po kolejną pomoc finansową, straci szansę na spłatę swoich zobowiązań. W takim przypadku firmy pożyczkowe wysyłają wezwanie do zapłaty, później ostateczne przedsądowe żądanie, a następnie kierują sprawę na drogę sądową. Jeśli sąd uzna rację pożyczkodawcy, nie będzie przeszkód, aby wydać postanowienie o egzekucji komorniczej wraz z tytułem jej wykonalności. Wówczas pracę rozpocznie komornik, którego podstawowym zadaniem będzie odzyskanie pieniędzy wierzyciela. 

Jak wyjść ze spirali zadłużenia?

Nie ma jednej prostej odpowiedzi na pytanie, jak wyjść z długów kredytowych. Każdy dłużnik ma bowiem inną sytuacje, zaciągnął zobowiązania na różnych warunkach oraz ma inny pomysł na ich spłatę. Spirala zadłużenia to problem globalny, który dotyka coraz większe grono pożyczkobiorców. Skuteczną metodą poradzenia sobie z tym kryzysem jest podjęcie negocjacji z firmą pożyczkową, która może zaproponować najlepsze dla obu stron rozwiązanie. Jednym z nich jest np. konsolidacja pożyczek, czyli połączenie wszystkich zobowiązań w jedno, co pozwala na określenie zoptymalizowanego terminu spłaty, zsumowanie kosztów całkowitych itp.

Refinansowanie sposobem na spiralę?

Jeszcze inną opcją jest pożyczka refinansowana, dzięki której klient spłaci wszystkie poprzednie zobowiązania i pozostanie mu tylko jedno. Jest to jednak rozwiązanie zarezerwowane głównie dla osób, które wiedzą, że będą w przyszłości w stanie oddać środki. W praktyce polega bowiem na tym, że instytucja finansowa spłaca wszystkie dotychczasowe należności i określa warunku swojego wsparcia. Jeśli dłużnik już teraz tonie w zaległościach, trudno oczekiwać, że będzie mógł oddać jakąkolwiek kwotę. Warto dodać, że refinansowania nie należy mylić z przedłużeniem okresu kredytowania.

Jak wyjść ze spirali zadłużenia – alternatywne metody

Zawsze można posiłkować się gotówką pożyczoną od bliskich lub znajomych, czyli pożyczką prywatną. W ostateczności można ogłosić upadłość konsumencką, która w większości tego rodzaju sytuacji zamyka całą sprawę. Wierzyciele od tej pory nie mają bowiem prawnych możliwości ubiegania się o swoje roszczenia. Najlepiej jednak, aby dłużnik skontaktował się z obecnymi wierzycielami i wspólnie z nimi doszedł do jakiegoś rozwiązania.